Ondervoeding en stress tijdens de zwangerschap beïnvloeden de spierontwikkeling van de baby

Is het mogelijk dat te vroeg geboren baby’s gezondheidsrisico’s hebben die verband houden met hun vroege geboorte? Wetenschappers die onderzoek doen naar het veel voorkomende en aanzienlijke probleem bij pasgeboren baby’s, denken dat een slechte groei na een vroeggeboorte te wijten kan zijn aan ondervoeding en stress tijdens de zwangerschap.

Spierontwikkeling tijdens de zwangerschap

Verschillende onderzoeken hebben een verband gevonden tussen ondervoeding van de foetus, een laag geboortegewicht en een lage spiermassa en kracht gedurende het hele leven.

Het is belangrijk om te weten hoe de spieren in de foetus worden beïnvloed, omdat we spieren nodig hebben om te ademen, te eten, te slikken en te bewegen.

Als die spieren op enigerlei wijze worden aangetast tijdens de ontwikkeling van de foetus, zullen die functies waarschijnlijk ook worden aangetast bij de pasgeboren baby en zijn of haar groei beïnvloeden.

Stress en ondervoeding hebben grote invloed op de spierontwikkeling tijdens de zwangerschap

Wetenschappers stellen dat ondervoeding en stress twee belangrijke omgevingsfactoren zijn die de groei van de foetus beïnvloeden. Interessant is dat deze twee factoren de foetus blootstellen aan hoge niveaus van cortisol, een endogeen glucocorticoïde, een klasse van stresssteroïde hormonen.

Gebrek aan goede voeding, een vorm van stress, bij een aanstaande moeder verhoogt de cortisolspiegel in haar bloed.

Tijdens het onderzoek wilden ze weten of het het gebrek aan goede voeding tijdens de zwangerschap zelf was of de blootstelling aan de daarmee gepaard gaande verhogingen van glucocorticoïden die de groei van de foetus beïnvloeden. Bij volwassenen hebben glucocorticoïden negatieve effecten in de spieren, ze veroorzaken bijvoorbeeld atrofie en insulineresistentie. Waarom zou de pasgeborene anders zijn?

Wat zijn spieren en hoe worden ze ontwikkelt

Je kunt een spier zien als een bundel ongekookte spaghetti; elke spaghetti is een vezel – een enkele spiercel – met veel kernen in een matrix van eiwitten.

Het aantal vezels wordt al bepaald bij de geboorte en neemt niet toe tijdens het verdere leven. Dus na de geboorte groeien spieren door zowel meer eiwitten als meer kernen aan de vezels toe te voegen. Kernen worden toegevoegd door spierstamcellen, ook wel satellietcellen genoemd, die zich delen en samensmelten met de vezels.

Deze spierstamcellen stimuleren de spiergroei tijdens de ontwikkeling van de foetus. Na de puberteit stoppen de spieren met het ophopen van kernen en groeien ze door alleen proteïne aan de vezels toe te voegen.

De complexiteit van spiergroei tijdens de zwangerschap

Eerdere studies bij ratten hebben aangetoond dat blootstelling van foetussen aan glucocorticoïden de spiergroei belemmert, en dat dit gedeeltelijk het gevolg is van een verminderde eiwitproductie. In deze studie onderzochten ze het effect van glucocorticoïden op het andere mechanisme van spiergroei, namelijk de toevoeging van kernen aan de vezels door satellietcellen, tijdens de vroege ontwikkeling.

Ze waren verrast door de omvang van de verslechtering die we hebben waargenomen bij de replicatie van satellietcellen in de spieren van foetale ratten die zijn blootgesteld aan glucocorticoïden.

Alle resultaten bij elkaar genomen, ontdekten ze dat het effect van glucocorticoïden op de spiergroei van de foetus vrij complex is; het hangt af van de duur, het niveau van glucocorticoïden en de tijd tijdens de zwangerschap wanneer het optreedt.

De gezondheid van de moeder tijdens de zwangerschap bepaalt de gezondheid van de baby

De onderzoekers benadrukken dat wanneer het stressniveau mild is, zoals wanneer de moeder slechts ongeveer 85 procent van de normale voedselinname heeft, de eiwitafzetting in de spieren van de foetus opmerkelijk wordt beïnvloed. Deze milde beperking van de voedselopname heeft echter geen invloed op de accumulatie van kernen.

Onze resultaten van de huidige studie geven aan dat de behandeling van ratten met een dosis glucocorticoïden die een strengere voedselbeperking nabootsen, de reserve van satellietcellen, de opeenhoping van kernen in de vezels en dus de spiergroei beïnvloedt.

De gezondheid van toekomstige generaties begint bij de gezondheid van de moeder.

Stress ondermijnd de spierontwikkeling

Samenvattend kan stress bij de moeder, als gevolg van ondervoeding of andere oorzaken die de blootstelling van haar foetus aan glucocorticoïden verhogen, de groei van de foetale spieren aanzienlijk beïnvloeden.

Aandoeningen zoals stress of ondervoeding zijn factoren die kunnen worden geïdentificeerd en verzacht door prenatale zorg, wat eens te meer het belang van een goede voeding en prenatale zorg voor alle zwangere moeders benadrukt.

Stress tijdens de zwangerschap heeft een negatieve invloed op de groei van de foetus op cellulair niveau. Dit is aangetoond voor andere organen, inclusief de hersenen. Nu weten we, omdat dit spierstamcellen aantast, dat het mogelijk is dat deze negatieve effecten op de foetus levenslange gevolgen kunnen hebben. Dit is een ander voorbeeld dat illustreert hoe de gezondheid van toekomstige generaties begint met de gezondheid van de moeder.

Spierontwikkeling stimuleren na de geboorte

Deze studie brengt ook de effecten van glucocorticoïden op de foetus in beeld wanneer wordt overwogen om aanstaande moeders of pasgeboren baby’s te behandelen met steroïden voor een medische aandoening.

Er wordt nu onderzoek gedaan of de schadelijke effecten op de foetus kunnen worden geminimaliseerd of geëlimineerd door medische tussenkomst na de geboorte.

Conclusie: gezonde voeding tijdens de zwangerschap essentieel voor een sterke baby

Zoals we al zo vaak hebben gezegd is voeding tijdens de zwangerschap de basis voor het verdere leven van jouw baby. Gezond, gevarieerd en blijkbaar dus ook voldoende eten zorgt voor een goede ontwikkeling van baby. Dit geldt zowel voor hersenontwikkeling als spierontwikkeling. Zoals uit dit onderzoek blijkt speelt het verminderen van stress ook een grote rol tijdens de zwangerschap. Zelfs bij spierontwikkeling.