Wordt de levensduur van jouw baby bepaald door genen?
De duur van het menselijk leven (levensduur) wordt beïnvloed door genetica, het milieu en levensstijl. Milieuverbeteringen vanaf de jaren 1900 verlengden de gemiddelde levensduur drastisch met aanzienlijke verbeteringen in de beschikbaarheid van voedsel en schoon water, betere huisvesting en leefomstandigheden, verminderde blootstelling aan infectieziekten en toegang tot medische zorg. Het meest significant waren de vorderingen op het gebied van de volksgezondheid die vroegtijdige sterfte verminderden door het risico op kindersterfte te verkleinen, de kansen op overleven van de kindertijd te vergroten en infectie en overdraagbare ziekten te vermijden. Nu leven mensen in de Verenigde Staten gemiddeld ongeveer 80 jaar, maar sommige mensen leven veel langer.
Wetenschappers bestuderen mensen van in de negentig (de zogenaamde niet-agenten) en honderden (de zogenaamde honderdjarigen, inclusief semi-supercentenarians van 105-109 jaar en supercentenarians van 110+) om te bepalen wat bijdraagt aan hun lange leven. Ze hebben ontdekt dat mensen met een lange levensduur weinig met elkaar gemeen hebben op het gebied van opleiding, inkomen of beroep. De overeenkomsten die ze delen, weerspiegelen echter hun levensstijl: velen zijn niet-rokers, zijn niet zwaarlijvig en kunnen goed met stress omgaan. De meeste zijn ook vrouwen. Vanwege hun gezonde gewoonten hebben deze oudere volwassenen minder kans op het ontwikkelen van aan leeftijd gerelateerde chronische ziekten, zoals hoge bloeddruk, hartaandoeningen, kanker en diabetes, dan leeftijdsgenoten.
De broers en zussen en kinderen (gezamenlijk eerstegraads familieleden genoemd) van langlevende individuen zullen eerder gezond blijven en ouder worden dan hun leeftijdsgenoten. Mensen met honderdjarige ouders hebben op 70-jarige leeftijd minder kans op ouderdomsziekten die veel voorkomen bij oudere volwassenen. De broers en zussen van honderdjarigen hebben doorgaans een lang leven, en als ze ouderdomsziekten ontwikkelen (zoals hoge bloeddruk, hartaandoeningen, kanker of diabetes type 2), komen deze ziekten later voor dan bij de algemene bevolking. Langere levensduur loopt meestal in gezinnen, wat suggereert dat gedeelde genetica, levensstijl of beide een belangrijke rol spelen bij het bepalen van de levensduur.
Welke genen spelen mogelijk een rol bij de levensduur van een mens
De studie van genen voor een lang leven is een wetenschap in ontwikkeling. Geschat wordt dat ongeveer 25 procent van de variatie in de menselijke levensduur wordt bepaald door genetica, maar welke genen, en hoe ze bijdragen aan een lang leven, worden niet goed begrepen. Een paar van de veel voorkomende variaties (polymorfismen genaamd) die verband houden met een lange levensduur, worden gevonden in de APOE-, FOXO3- en CETP-genen, maar ze worden niet gevonden bij alle individuen met een uitzonderlijke levensduur. Waarschijnlijk werken varianten in meerdere genen, waarvan sommige niet geïdentificeerd zijn, samen om bij te dragen aan een lang leven.
Volledige genoomsequencingstudies van supercentenarians hebben dezelfde genvarianten geïdentificeerd die het ziekterisico verhogen bij mensen met een gemiddelde levensduur. De supercentenarians hebben echter ook veel andere nieuw geïdentificeerde genvarianten die mogelijk een lang leven bevorderen. Wetenschappers speculeren dat levensstijl gedurende de eerste zeven of acht decennia een sterkere bepalende factor is voor gezondheid en levensduur dan genetica. Door goed te eten, niet te veel alcohol te drinken, tabak te vermijden en lichamelijk actief te blijven, kunnen sommige mensen een gezonde oude dag bereiken; genetica lijkt dan een steeds belangrijkere rol te spelen bij het gezond houden van individuen naarmate ze ouder worden in de tachtig en ouder. Veel niet-Amerikanen en honderdplussers zijn in staat zelfstandig te leven en tot de laatste jaren van hun leven ouderdomsziekten te vermijden.
Sommige van de genvarianten die bijdragen aan een lange levensduur zijn betrokken bij het basisonderhoud en de functie van de lichaamscellen. Deze cellulaire functies omvatten DNA-reparatie, onderhoud van de uiteinden van chromosomen (regio’s die telomeren worden genoemd) en bescherming van cellen tegen schade veroorzaakt door onstabiele zuurstofbevattende moleculen (vrije radicalen). Andere genen die worden geassocieerd met bloedvet (lipiden), ontstekingen en het cardiovasculaire en immuunsysteem dragen aanzienlijk bij aan een lang leven omdat ze het risico op hartaandoeningen (de belangrijkste doodsoorzaak bij oudere mensen), beroerte en insulineresistentie verminderen.
Regio’s bestuderen met veel mensen die oud worden
Naast het bestuderen van de zeer oude mensen in de Verenigde Staten, bestuderen wetenschappers ook een handvol gemeenschappen in andere delen van de wereld waar mensen vaak tot in de negentig en ouder worden – Okinawa (Japan), Ikaria (Griekenland) en Sardinië (Italië). ). Deze drie regio’s lijken op elkaar doordat ze relatief geïsoleerd zijn van de bredere bevolking in hun land, een lager inkomen hebben, weinig industrialisatie hebben en een traditionele (niet-westerse) levensstijl volgen. In tegenstelling tot andere populaties van de zeer oude bevolking, omvat de honderdplussers op Sardinië een aanzienlijk deel van de mannen. Onderzoekers onderzoeken of hormonen, geslachtsspecifieke genen of andere factoren kunnen bijdragen aan een langer leven van zowel mannen als vrouwen op dit eiland.
